Boulder Amplifiers – po pierwsze transparentność i dokładność
Firma Boulder Amplifiers istnieje od ponad 25 lat. Z siedzibą w mieście Boulder, w stanie Kolorado, w USA, od wielu lat tworzy najwyższej jakości sprzęt audio. Filozofia marki Boulder jest prosta i zrozumiała: wszystkie urządzenia Boulder stworzono w celu odtwarzania muzyki dokładnie tak, jak została zagrana i zarejestrowana.
Urządzenia Boulder słyną z transparentności i dokładności. Są niezwykle szybkie i trwałe, w mierzalnych parametrach wykazują minimalne zniekształcenia i niesłyszalny dla ucha ludzkiego szum. W najmniejszym nawet stopniu nie wprowadzają do dźwięku własnych podkolorowań.
W erze nietrwałej i szybko wyrzucanej na śmieci elektroniki – jesteśmy bardzo dumni z faktu, że praktycznie wszystkie wyprodukowane do tej pory urządzenia Boulder nadal działają. Co więcej: większość z nich znajduje się w rękach pierwszych właścicieli.
Od czasu premiery linii 2000 ponad 15 lat temu, każde urządzenie Boulder pozostaje w ofercie firmy: począwszy od wyjątkowego przedwzmacniacza gramofonowego Boulder 2008 kończąc na odtwarzaczu CD Boulder 1021 – wszystkie urządzenia są nadal tak wyjątkowe, jak w momencie ich pierwszej prezentacji. Z urządzeniami Boulder wiąże się nieprzemijająca wartość i jakość – dokładnie tak, jak ze starym aparatem fotograficznym Leika czy zegarkiem Roleks, który przekazywany z ojca na syna, pozostaje w rodzinie od pokoleń.
Początki marki Boulder
Dolina Boulder to bardzo inspirujące, leżące u podnóża gór Flatiron w Kolorado, miejsce. Słońce świeci tu przez ponad 300 dni w roku, co oozwala uprawiać wielu sportów. Mieszkańcy tych okolic są otwarci i dobrze wykształceni. Trudno wyobrazić sobie lepsze miejsce do życia. Jeff Nelson – twórca marki, wybrał Boulder jako doskonałe miejsce do ucieczki przed zgiełkiem południowej Kalifornii. Kiedy się tu przeprowadził, miał przed sobą jeden cel. Postanowił założyć firmę produkującą najlepsze urządzenia audio. Chciał pracować na własny rachunek, bez żadnych kompromisów. Nie zastanawiał się długo nad nazwą nowej firmy. Angielskie słowo ‘boulder’ oznacza siłę, moc, potegę…
Przed założeniem Boulder Amplifiers
Zanim powstała firma Boulder Amplifiers, Jeff spędził lata siedemdziesiate w Kalifornii. Pracował tam w studiach nagraniowych i radiowych. Jako członek zespołu Pacific Recorders był odpowiedzialny za stworzenie jednego z najważniejszych urządzeń ówczesnej branży audio – wózka Tomcat, przewoźnego rekordera studyjnego. Tomcat zyskał światową sławę dzięki jakości dźwięku i legendarnej trwałości. Wystarczy wspomnieć, że sprzedano więcej niż 3000 tych urządzeń. Zaś jego projektant – samouk i amator – stał się gwiazdą w profesjonalnym świecie audio. Wcześniej Jeff zdobył duże doświadczenie w zakresie nagrywania dźwięku, rejestracji filmów i projektowania urządzeń elektronicznych. W południowej Kalifornii Jeff poznał Deane’a Jensena. Deane jest najlepiej znany ze swoich prac nad transformatorami, jest również twórcą stopnia wzmacniającego 990 – układu dyskretnego, zbudowanego w oparciu o wzmacniacze operacyjne, charakteryzujące się doskonałą jakością dźwięku i wybitnymi parametrami technicznymi. Stopień 990 miał wiele zalet. Największą z nich była możliwość odpowiedniego wykorzystania sprzężenia zwrotnego w celu eliminacji zniekształceń. To właśnie jakość stopnia 990 miał być technologicznym punktem wyjścia zapowiadanych urządzeń marki Boulder.
Pierwsze konstrukcje
W 1984 roku, kiedy Jeff był trzydziestolatkiem, na rynku debiutowała stereofoniczna końcówka mocy Boulder 500. Zbudowana jak czołg ‘pięćsetka’ szybko zdobyła popularność wsród profesjonalistów. Wiele egzemplarzy znalazło się w studiach nagraniowych i rozgłośniach radiowo-telewizyjnych, korzystali z niej także producenci kolumn. Działają tam nieprzerwanie, odporne na trudy codziennej, wyczerpującej pracy. Wzmacniacze te, oraz ich następcy, były wykorzystane podczas tworzenia niezliczonej ilości płyt i filmowych ścieżek dźwiękowych. Wystarczy wspomnieć, że używają lub używali ich Michael Jakckson, Prince, U2, Danny Elfman, Dave Matthews, Van Halen, Frank Sinatra oraz studio Skywalker Sound. Zaraz po wzmacniaczu Boulder 500 pojawił się w sprzedaży Boulder 500AE (Audiophile Edition), który szybko zdobył uznanie wśród miłośników dobrego dźwięku i znalazł swoje miejsce w wielu audiofilskich systemach stereo. Boulder 500AE był pierwszym produktem, dzięki któremu technologia pozbawionego zniekształceń stopnia wzmacniającego 990 trafiła poza studia nagraniowe. Pierwsza inkarnacja stopnia 990 była składana ręcznie i zawierała 92 cześci. Dzisiejsza wersja, 993, jest również składana ręcznie, z 92 części. Boulder wprowadził słynny, zaprojektowany dla profesjonalistów, stopień 990 do wszystkich ówczesnych produktów linii AE. Składała się ona z pięciu urządzeń: wzmacniaczy mocy 500AE, 250AE i 102AE oraz przedwzmacniaczy L3AE i L5AE. Jeden preamp L5AE zawierał dziesięć modułów 990. Do roku 1986 Boulder, produkujący pięć doskonałych urządzeń, zyskał stałe miejsce w świadomości miłośników dobrego brzmienia na całym świecie.
Punkt zwrotny: Linia 2000
Linia 2000 jest urzeczywistnieniem koncepcji stworzenia perfekcyjnie brzmiącego urządzenia audio. Jeżeli tylko jakaś część mogła wpłynąć na poprawę brzmienia – korzystaliśmy z niej w naszym projekcie. Żadnych skrótów, żadnych kompromisów, żadnych ograniczeń – takie zalecenia otrzymał zespół konstruktorów. Zanim otrzymaliśmy układ spełniający nasze założenia, nie liczyliśmy kosztów. Każda obudowa urządzenia linii 2000 wykonana jest z aluminium. Przyciski – to ręcznie polerowana stal nierdzewna. Diodiowe wyświetlacze są czytelne z dużej odległości. Zaś zamiast stopni 990 w urządzeniach linii 2000 zastosowaliśmy znacznie lepsze stopnie 993. Początkiem serii był zbalansowany przedwzmacniacz 2010 – wspaniałe połączenie techniki cyfrowej i analogowym w luksusowej obudowie. Wyjątkowo niski poziom zniekształceń stał się poziomem odniesienia dla całej branży audio. Półprzewodnikowy, dyskretny układ regulacji poziomu – pierwszy w swoim rodzaju – zasłużył na miano „perfekcyjny”. Ten rewolucyjny projekt uwolnił audiofilów od zniekształceń i szumów, jakie charakteryzują tradycyjne potencjometry. Układy audio przedwzmacniacza 2010 są odizolowane od pozostałej elektroniki – nie ma żadnych przewodów między kanałami, obudowami kanałów i obudową z układami sterującymi. Oczywiście wszystkie wejścia i wyjścia są częścią torów zbalansowanych. W zasadzie można powiedzieć, że 2010 ma mniej funkcji niż inne przedwzmacniacze. Po prostu oddaje precyzyjnie to, co zostało zarejestrowane. I nic więcej.
Następnym urządzeniem w ofercie był zaawansowany konwerter cyfrowo-analogowy 2020. Jego premiera pokazała, jak bardzo niedocenianą jest cześć analogowa urządzeń cyfrowych. Zastosowanie modułu 993 pozwoliło osiągnąć przejrzystość nieosiągalną dla wszystkich przetworników, które słyszano do tej pory. Zastosowanie trzech niezależnych obudów: dla kanału prawego, lewego i części cyfrowej, doprowadziło do całkowitego wyeliminowania interferencji między sekcjami: analogową i cyfrową. Zaś eleganckie połączenie stali, aluminium i powierzchni malowanych proszkowo pasuje do wszystkich wnętrz. Potężne monobloki 2050 oraz stereofoniczna końcówka 2060 osiągają tak samo wyjątkowy poziom. Obie konstrukcje pracują w czystej klasie A i korzystają z dwóch stopni wzmacniających: pierwszy z nich zbudowano w oparciu o modułu 993. Każde z tych urządzeń waży 110 kilogramów. Wzmacniacze te są zupełnie niewrażliwe na obciążenia. Żadna z dzisiejszych efemerycznych kolumn nie robi na nich wrażenia. Doskonale radzą sobie zarówno z partiami najgłębszych organowych basów, jak i delikatnymi, najwyższymi tonami brzmienia perkusyjnych przeszkadzajek. Nie ma na świecie konstrukcji bliższych ideału niż szybkie i mocne wzmacniacze Boulder 2050 i 2060.
Przeprowadzka
Pod koniec pierwszej dekady XXI wieku, po kilku latach stałego rozwoju, siedziba firmy, biura i zakład produkcyjny zostały przeniesione na Prairie Avenue – do samego serca przemysłowej dzielnicy Boulder. Większa przestrzeń pozwoliła na zakup obrabiarek CNC firmy Hass. Teraz możliwa jest samodzielna produkcja wszystkich metalowych elementów.
Linia 1000
Stworzenie doskonałych urządzeń audio bez liczenia się z kosztami ich produkcji – to jedno. Utrzymanie kojarzącej się z produktami Boulder: najwyższej jakości brzmienia, stosunkowo niskiej ceny i niezawodności – to coś zupełnie innego. Urządzenia serii 1000 pokazują jednak, że jest to możliwe. Linia 1000 łączy technologię powierzchniowego montażu elementów dyskretnych z monolitycznymi układami wzmacniającymi. Zastąpiły one stopnie 993 stosowane w linii 2000. Nowe rozwiązanie stopnia wzmacniającego – model 983, obecny jest wyłącznie w urządzeniach linii 1000. Każde z urządzeń linii 1000 to jedna, elegancka obudowa.
Seria ta pojawiła się na rynku w roku 1999. Jej pierwszym przedstawicielem był stereofoniczny wzmacniacz mocy Boulder 1060. Ma on wiele wspólnego ze wzmacniaczami serii 2000: odporną na wibracje obudowę oraz charakterystyczne dla Bouldera radiatory. Pracując w klasie AB, osiąga 300 W na kanał. Dzięki tej mocy jest równie odporny na obciążenie jak jego więksi bracia. Na targach CES w roku 2000 swoją premierę miał przedwzmacniacz z DAC – Boulder 1012. Kilka miesięcy później zdobył on tytuł Komponent Roku przyznawany przez prestiżowy japoński magazyn Stereo Sound. Nietrudno zobaczyć i usłyszeć dlaczego.
Boulder 1012 to wyjątkowo wszechstronne urządzenie wyposażone w trzy wejścia analogowe, cztery wejścia cyfrowe oraz doskonały gramofonowy stopień korekcyjny. Tak jak flagowy preamp 2010, model 1012 wyposażony jest w odseparowany układ wzmacniający, aluminiową obudowę oraz wyraźny, w pełni programowalny wyświetlacz. Przetwornik cyfrowo-analogowy 1012 oparty jest o tę samą kość DSP firmy Texas Instruments, która znajduje się w przetworniku Boulder 2020. Możliwości tego układu, pozwalają na wykonanie około miliarda operacji na sekudnę. Umożliwia to wykorzystanie technologii Up-and-oversampling, znanej z modelu Boulder 2020. Boulder 1012 jest dowodem, że terminy ‘high-end audio’ oraz ‘rozsądna cena’ mogą znaleźć się w jednym zdaniu.
Zadziwiający przedwzmacniacz gramofonowy 2008
W roku 2002, na targach CES, Boulder zaprezentował przedwzmacniacz gramofonowy o symbolu 2008. Entuzjazm dla tego unikalnego urządzenia daleko przekroczył oczekiwania producenta. Boulder 2008 został zaprojektowany na prośbę kilku właścicieli przedzwmacniacza 2010. Pragnęli oni mieć w swoich systemach stopień korekcyjny tej samej klasy, a planowana na indywidualne zamówienie klientów produkcja, obejmowała początkowo zaledwie kilka sztuk. Okazało się jednak, że przez wiele lat Boulder nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania na to urządzenie: kolejka oczekujących przekraczała możliwości fabryki. Dla miłośników winylu na całym świecie, Boulder 2008 na nowo określił poziom odtwarzania zapisanej analogowo muzyki. Tuż po premierze trafił on na tworzoną przez magazyn Stereophile listę „The Hot 100”, obejmującą najważniejsze produkty ostatnich 40 lat. Boulder 2008 wywarł wielkie wrażenie na recenzentach Stereophile:
Inżynierowie Boulder stworzyli oni nową kategorię oceny urządzeń audio ‘A+’, przeznaczoną dla urządzeń deklasujących całą konkurencję niezależnie od ceny.
Rozwój linii 1000
W roku 2003 Boulder pokazał nowe urządzenia linii 1000. Monobloki 1050 były odpowiedzią na prośby klientów szukających mniejszych i tańszych od potężnych 2050 monofonicznych końcówek mocy. Para wzmacniaczy Boulder 1050 oferuje 500 W przy imprdancji 8 Ohm – jest więc wystarczająca dla większości systemów dwukanałowych. Jest również doskonałym punktem wyjścia do stworzenia najwyższej klasy systemu kina domowego. W 2003 roku swój debit miał również przedwzmacniacz stereofoniczny 1010. Magazyn Ultra Audio nagrodził go tytułem „Produkt Roku”. Jest to wyposażona w ten sam układ wzmacniający, co bardziej „tradycyjna” wersja 1012. Boluder 1010 pozwalał na tworzenie systemów lepiej dopasowanych do indywidualnych potrzeb klientów. Zaraz po premierze został najpopularniejszym produktem firmy. Jako najtańsze urządzenie marki Boulder, umożliwia on wielu osobom wejście w świat prawdziwego high-endowego brzmienia.
Dalszy rozwój
Rok 2000 to początek nowej ery. Od 2004 każdego roku zwiększane są rekordy sprzedaży, zwiększono także możliwości fabryki. Zakład został powiększony, zakupiono nowe maszyny oraz udoskonalono linie montażowe, dział projektowania i rozwoju, laboratoria testowe i pokój odsłuchowy. Boulder położył szczególny nacisk na inwestycje w sprzęt komputerowy i oprogramowanie. W latach 2004-2005 wprowadzono do użycia zaawansowaną aplikację 3D CAD, która pozwala inżynierom na tworzenie coraz bardziej skomplikowanych projektów, przy jednoczesnym skróceniu czasu oczekiwania na powstanie prototypu. Nowy projekt bezpośrednio z ekranu monitora, może być wysłany do obrabiarek tworzących metalowe podzespoły. W ostatnich latach zmieniony został prawie każdy aspekt działania firmy. Dziś Boulder korzysta z trzech zaawansowanych obrabiarek CNC firmy Haas oraz całej masy urządzeń do polerowania, piaskowania, cięcia i innych rodzajów obróbki metalu.
Zwiększając zasięg: linia 800
W 2005 Boulder przedstawil pierwszą od 6 lat nową serię produktów. Linię 800 przeznaczona była pierwotnie na rynek północnoamerykański, jest to pierwsza generacja urządzeń zaprojektowanych całkowicie w systemie CAD. Pierwszym urządzeniem był monofoniczny wzmacniacz mocy Boulder 850 o mocy 200W. Jego obudowa ma szerokość połowy standardowej – ułatwia to tworzenie systemów stereo i kina domowego. Boulder 850 to dowód na to, że możliwe jest zachowanie legendarnej jakości w mniejszych gabarytach. W projekcie zredukowano jedynie koszt obudowy i moc. Rok później zadebiutował sterofoniczny przedwzmacniacz 810 – mniejszy brat modelu 1010. Wyposażono go w cztery wejścia, w pełni zbalansowany układ elektroniczny i pełen wachlarz połączeń umożliwiających integrację z sytemami zdalnego sterowania. Aby zachować jakość brzmienia urządzeń Boulder, wyposażono go w dwie zamknięte osłony dla prawego i lewego kanału. Każda z nich zawiera osobny układ wzmacniający. Projekt opiera się na wybitnym przedwzmacniaczu 2010. Jeden z recenzentów opisał brzmienie 810 jako „osiągające rozdzielczość i szybkość, których nie uzyskałem w swoim systemie z żadnym innym przedwzmacniaczem” – to bardzo mocne słowa jak na najmniejszy i najtańszy przedwzmacniacz firmy. W 2007 miała swoją premierę stereofoniczna końcówka mocy 860. Tym razem obudowa posiada standardową szerokość. Na pierwszy rzut oka to tradycyjny wzmacniacz, jednak bliższa inspekcja pokazuje, że jest to technologiczne tour de force – daleko przekraczające granice typowych projektów high-endowych. Jakość 860 jest wybitna, nawet w odniesieniu do najbardziej wyjątkowych konstrukcji. Połączenie końcówki 810 z przedwzmacniaczem 860 daje zadziwiający efekt. Każdy, kto uważał, że Boulder jest poza jego zasięgiem finansowycm, ma teraz możliwość otrzymania najlepszego brzmienia.
Tylko Boulder: wzmacniacz zintegrowany 865
We wrześniu 2007, bez wcześniejszych zapowiedzi, w sprzedaży pojawił się wzmacniacz zintegrowany 865. Miał być produktem niszowym, przeznaczonym dla osób, które nie mają miejsca lub budżetu na budowę systemu opartego o urządzenia z wyższych serii. Boulder 865 przekroczył jednak nasze oczekiwania. Jest racjonalnym wyborem również dla wszystkich miłośników muzyki, nie tylko dla osób o ograniczonym budżecie. Łączy w sobie wysublimowane obwody sterujące 810 z potężną sekcją wzmacniającą 860. Inżynierowie skupili się na stworzeniu doskonałej całości a nie na ograniczaniu możliwości każdej z tych części. W porównaniu z innymi integrami czy wzmacniaczami dzielonymi, 865 brzmi wręcz fenomenalnie. Szybko doczekał się większej ilości recenzji, niż jakikolwiek inny produkt marki Boulder. Oto kilka spośród niezliczonych pochwał:
865 jest tak przejrzysty i szczery w przekazywaniu sygnału, który do niego dociera, że trudno to nawet opisać przez ograniczenia naszego języka. Nie pamiętam, żeby jakikolwiek wzmacniacz zintegrowany wywarł na mnie takie wrażenie.’ ‘Słyszana muzyka jest tak delikatna, że człowieka aż ściska w gardle. Każdy wzmacniacz przekazujący tyle emocji, jest wzmacniaczem z którym chcę spędzać czas.’ ‘Prosty, niewielki, wpaniały. Po prostu wspaniały.
Nowy poziom cyfrowego dźwięku: Odwarzacz Boulder 1021
Na targach CES w 2008 po raz pierwszy firma publicznie zaprezentowała odtwarzacz Boulder 1021. Jego stworzenie było jednym z największych wyzwań w historii marki. Odtwarzacz 1021 jest pierwszym źródłem sygnału produkowane przez Boulder Amplifiers. Po dwóch latach prac projektowych, inżynierom firmy udało się przesunąć granicę odwarzania dźwięku zapisanego cyfrowo. W ciągu kilku lat funkcjonowania na rynku odtwarzacza 1021 z ust dealerów, recenzentów i innych producentów słychać było jedną opinię: „To najlepszy odtwarzacz jaki słyszeliśmy’. Boulder 1021 jest pierwszym odtwarzaczem wyposażonym w interaktywny wyświetlacz. Posiada on również wiele innych innowacyjnych rozwiązań, które wpływają na jakość dźwięku. Są nimi między innymi: autorski system redukcji jittera, unowocześniona technologia konwersji cyfrowo-analogowej, nowe zmiennoprzecinkowe algorytmy oraz doskonały układ mechaniczny. Ich połączenie prowadzi do wyjątkowego brzmienia. Prawdziwie innowacyjnym aspektem odtwarzacza 1021 jest jednak coś innego: aby zabrzmiała muzyka wcale nie potrzebuje on płyt. Po połączeniu z internetem, 1021 może odtwarzać pliki cyfrowe przesyłane z komputera lub streamera: z najwyższą możliwą jakością i bez żadnych komplikacji. Boulder 1021 pokazuje jak może brzmieć urządzenie cyfrowe, jeśli tylko podejdziemy do jego konstrukcji z wyjątkowego punktu widzenia, zaś otrzymany projekt zrelizujemy z najwyższym pietyzmem.
Przyszłość
W ciągu 25 lat, kierowana przez Jeffa Nelsona firma Boulder, stała się dużą i dobrze prosperującą marką. Stoi za nami również doświadczenie i wiedza wielu pracowników, którzy są tworzyli ją od samego początku. To właśnie doświadczeni inżynierowie i technicy dają życie tym innowacyjnym projektom. Ich entuzjazm pozwala wierzyć, że filozofia firmy Boulder nigdy się nie zmieni. W firmie zwykło się mówić: „… tak długo jak ludzie będą słuchać muzyki, my będziemy produkować najlepsze urządzenia audio.” Koncepcja budowy najlepszego możliwego sprzętu jest dla zespołu firmy podstawą wszystkich działań. W wiele lat po debiucie, urządzenia serii 2000 są punktem odniesienia przy recenzjach urządzeń innych producentów. Seria 1000 wyróżnia się połączeniem elegancji, możliwości i prostoty. Zaś urządzenia serii 800 pozwalają dotrzeć do nowych, rozpoczynających przygodę z doskonałym audio, odbiorców. Przyszłość pokaże czy zespołowi firmy Boulder uda się kontynuować dzieło rozpoczęte przez Jeffa Nelsona. Ich urządzenia zawsze walczyły z istniejącymi ograniczeniami, a najważniejszymi priorytetami były: nietypowe sposoby myślenia i umiejętność rozpoznawania potrzeb klientów, dla których tworzono nowe urządzenia, które z biegiem czasu zyskiwały miano klasyków. Ujmując to najprościej, Boulder chce robić wszystko lepiej niż inni.
